Czym są psychobiotyki?

Termin psychobiotyki po raz pierwszy pojawił się w 2013 i został sformułowany przez Teda Dinana oraz neurologa Johna F. Cryana. Psychobiotyki to nic innego jak bakterie probiotyczne, które zgodnie z najnowszymi badaniami, mają korzystny wpływ na funkcjonowanie osi mózgowo-jelitowej. 

Liczne badania przeprowadzone na zwierzętach i ludziach wykazały, że psychobiotyki pozytywnie wpływają na kondycję psychiczną, mogą łagodzić objawy zaburzeń lękowych, depresji, przewlekłego stresu i zaburzeń ze spektrum autyzmu. Wstępne badania pokazują również korzystny wpływ psychobiotyków na szereg funkcji poznawczych.

Jak psychobiotyki wpływają na zdrowie psychiczne?

Bakterie probiotyczne nazywane psychobiotykami wpływają m.in. na skład mikrobioty jelitowej i uczestniczą w produkcji neuroprzekaźników, takich jak serotonina, czy kwas gamma-aminomasłowy GABA, czyli substancji, które odpowiadają za stany emocjonalne, poziom stresu oraz odczuwanego lęku.

Psychobiotyki, które zgodnie z badaniami mogą mieć wpływ na poprawę kondycji psychicznej to np. Lactobacillus helveticus i Bifidobacterium Longum Rosell – 175. Pierwszy szczep uczestniczy w produkcji kwasu GABA, który działa uspokajająco i redukuje lęk. Drugi psychobiotyk z kolei reguluje poziom kortyzolu we krwi, czyli tzw. hormonu stresu.

Sanprobi Stress

Badanie przeprowadzone w 2017 roku wykazało również, że stosowanie przez 8 tygodni probiotyków zawierających w składzie Lactobacillus acidophilus, Bifidobacterium bifidum i Streptoccocus thermophiles wiązało się z obniżeniem wyników w Skali Depresji Becka, stosowanej w diagnozie pacjentów z depresją (Bambling i współaut., 2017). 

Korzystny wpływ jednego z probiotyków – Lactobacillus plantarum PS128, został także potwierdzony w badaniach przeprowadzonych na dzieciach z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, u których doszło do zmniejszenia niektórych objawów zaburzenia. 

Mikrobiota jelitowa a praca mózgu

W ostatnim czasie pojawia się coraz więcej badań na temat wpływu psychobiotyków na szereg funkcji poznawczych, takich jak uczenie się, uwaga i pamięć. Badania Manderino i współaut. (2017) wskazują na to, że większy udział bakterii Verrucomicrobia w mikrobiocie jelitowej jest pozytywnie związany ze wskaźnikami pamięci, uwagi oraz funkcji wykonawczych u zdrowych osób starszych.

Najnowsze badanie naukowców z University of North Carolina oraz North Carolina State Unviersity przedstawione w 2023 roku wykazało także, że regularne stosowanie probiotyków może zapobiegać pogarszaniu się procesów zapamiętywania i myślenia.

Psychobiotyki – jakie wybrać?

Wybierając psychobiotyki, zawsze należy kierować się składem i wybrać taki, na którego działaniu nam zależy. Psychobiotyk przeznaczony dla osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu to np. NeuraxBiotic Spectrum, który wykazuje działanie łagodzące niektóre objawy tego zaburzenia. 

Drugi znany psychobiotyk to Sanprobi Stress zawierający szczepy bakterii Lactobacillus helveticus i Bifidobacterium Longum Rosell, które łagodzą objawy lęku i stresu, działają relaksująco i uspokajająco. Jednym z potwierdzeń ich korzystnego działania jest badanie przeprowadzone w 2011 roku przez Messaoudi i współpracowników, które wykazało, że stosowanie psychobiotyku z w/w szczepami bakterii przez 30 dni zmniejszyło stres psychiczny i poziom kortyzolu w moczu badanych.

Bibliografia

Żakowicz, J. i in. (2020). Wpływ mikrobioty jelitowej na mózg, funkcje poznawcze, emocje

Cryan J. F., O’Riordan K. J., Sandhu K., Peterson V., Dinan T. G., 2019b. The gut microbiome in neurological disorders. Lancet Neurol., doi.org/10.1016/S1474-4422(19)30356-4.

Manderino L., Carroll I., Azcarate-Peril M. A., Rochette A., Heinberg L., Peat C., Steffen K., Mitchel J., Gunstad J., 2017. Preliminary evidence for an association between the composition of the gut microbiome and cognitive function in neurologically healthy older adults. J. Int. Neuropsychol. Soc. 23, 700-705.

Messaoudi M., Lalonde R., Violle N., Javelot H., Desor D., Nejdi A. et al.,Assessment of psychotropic-like properties of a probiotic formulation (Lactobacillus helveticus R0052 and Bifidobacterium longum R0175) in rats and human subjects, „Br J Nutr.” 105(5), 2011, 755–764.

Bambling M., Edwards S.C., Hall S., Vitetta L., 2017. A combination of probiotics and magnesium orotate attenuate depression in a small

SSRI resistant cohort: an intestinal anti-inflam- matory response is suggested. Inflammopharmacology 25, 271-274.

Zażywanie probiotyków dobre dla mózgu? Nowe badania potwierdzają. Dostęp online: https://pulsmedycyny.pl/zazywanie-probiotykow-dobre-dla-mozgu-nowe-badania-potwierdzaja-1191465